“İnithar” kelimesi size ne çağrıştırıyor? size ne çağrıİntihar olgusu tarih boyunca ürkütücü ve merak uyandırıcı bir davranış olarak görülmüştür. Dini ve kültürel bağlamda yüklenen anlamlar ve yaptırımlar her zaman travmatik ve trajik sonuçlar doğurmuştur. İntihardan bahsetmek bugün hala tabudur, çünkü ölümün kendisi acı ve korku veren bir olaydır ve yaşamın karşıtıdır. Duygusal çağrışımları güçlü, yıkıcı ve kafa karıştırıcıdır. Dolayısıyla, inithar ile gelen ölümü tabulaştırmak ve sorgulamamak bir tarafıyla anlaşılabilir olmakla beraber tehlikeli bir gerçeklik yaratır: Bugün hala intiharla ilgili yanlışlar ve doğrular birbirine karışmış haldedir.
İntihar olgusunu sorgulamamak ve yok saymak, bugün intiharı deneyimlemiş aileleri ve deneyimlemeyi düşününen,planlayan bireyleri yalnızlaşıtırır ve izole etmeye devam eder. İhtiyaç duydukları desteğe erişimlerini engeller. Bu noktada, intiharla ilgili bilgilerimizi tekrar gözden geçirmek önleyici bir nitelik taşır. Erken uyarı sinyallerini tanıyıp fark etmek, kendinize ve çevrenize gerektiğinde yardımcı olabilmenizi sağlar. Aşağıda initharla ilgili en yaygın mitlerin, inanışların açıklandığı bir liste göreceksiniz.
İntiharla ilgili Mitler:
Mit: İntihardan bahseden kişiler intihar etmezler.
Gerçek: Araştırmalara göre, kendini öldüren her on kişiden sekizi birkaç ay önce belirgin sinyaller ve ipuçları vermektedirler. İntiharı düşünen kişilerin büyük bir çoğunluğu, yaşadıkları acı ve umutsuzluğu çeşitli yollarla göstermeye çalışırlar. Kişiler intihardan dolaylı ya da direk olarak bahsedebilir ve her iki durum da kesinlikle ciddiye alınmalıdır.
Mit: İntihar eden kişiler kesinlikle ölmek isterler.
Gerçek: İntihara kalkışan kişilerin büyük bir çoğunluğu yaşam ve ölüm arasında kesin bir seçim yapamamışlardır. Yaptıkları şey adeta “ölümle kumar oynamaktır” kendilerini kurtarmayı başkalarına bırakırlar. Neredeyse hepsi etrafında “kurtarıcı” olabilecek, onların kendilerini nasıl hissettiklerini bilen birileri vardır.
Mit: Kişi bir kere intihar etmeyi kafasına koyduysa, onu durmak mümkün değildir.
Gerçek: İntihar önlenebilir. İntihar etmeyi düşünen kişilerin asıl amaçları yaşamlarına son vermek değil, çektikleri fiziksel ya da psikolojik acıyı durdurmaktır. Anlayışa, desteğe ve umuda ihtiyaçları vardır.
Mit: Ağır depresyon geçiren birine asla intihar ile ilgili sorular sormayın. İntihar hakında konuşmak karşımızdaki kişiye intihara teşvik eder.
Gerçek: Ağır depresyon geçiren kişilerin çoğunluğu, zaten intiharı akıllarından geçirmişlerdir. Bu konu hakkında konuşmak, acılarını hafifletip, sorunlarına çözüm aramalarına yardımcı olabilir. Konuyu kapatmaya çalışmak yerine, onları yardım almaya teşvik etmeniz önemlidir; hayat kurtarıcı niteliktedir.
Mit: Bir kişi intihar etme eğiliminde ise bu ömür boyu devam eder.
Gerçek: İntihar etme arzusu genellikle kısıtlı bir zaman dilimini kapsar, sonsuza kadar devam etmez. Kişiler yaşadıkları krizin içinde çıkabilirlerse, mutlu bir yaşam sürebilirler.
Mit: Kişinin hayatındaki krizin ortadan kalkmasıyla beraber intihar riski de ortadan kalkar.
Gerçek: İntihar girişimde bulunan bireylerin çoğu kriz ortadan kalktıktan ve “iyileşme” başladıktan sonraki ilk üç ay içerisinde ölümcül duygu ve düşüncelerini gerçekleştirmek için yeterli enerjiyi toplarlar. Aile ve uzmanlar özellikle bu dönemlerde dikkatli olmalıdırlar.
Mit: İntihar eğilimi kalıtımsaldır. Aileden bireye aktarılır.
Gerçek: İntihar eğilimi kişiseldir, aileye dayandırılamaz. Ancak ailelerdeki herhangi bir kişinin intiharı diğerleri üzerinde büyük bir etki yaratıp, onları da risk altına sokabilir.
Mit: Kişi bir kere intihara teşebbüs ettiyse, bir daha aynı şeyi asla denemez.
Gerçek: İntihar etmiş kişilerin % 80’inin,öncesinde en az bir intihar girişimi vardır. Geçmişteki intihar girişimi, intihar riskini artıtran bir faktördür.
Mit: İntihat eden herkesin psikolojik bir rahatsizlığı vardır.
Gerçek: İntihar eden kişiler kendilerini üzüntülü, umutsuz ve çaresiz hissedebilirler. Bu durum her zaman bir psikolojik bozukluğa işaret etmeyebilir.
Mit: İntiharın sinyali olmaz.
Gerçek: Araştırmalar, intihar etmiş kişilerin dolaylı yollardan yardım çağrısında bulunduklarını göstermektedir. Bu uyarılara karşı tetikte olmak önemlidir.
Mit: Psikolojik ve psikiyatrik destek intiharı önlemede işe yaramaz.
Gerçek: Psikolojik ve psikatrik destek intihar riskini azaltmada son derece etkili olabilir. Zamanında yapılan müdahale hayat kurtarır.
Bu yazı Zeynep Polat Turner tarafından hazırlanmıştır ve tüm hakları saklıdır.
